PHÂN TÍCH 5 DỰ ÁN THẮNG CUỘC TRONG INFRASTRUCTURES & TOOLS TRACK CỦA SOLANA GRIZZLYTHON
Bắt đầu từ ngày 2/2/2023 đến 14/3/2023, cuộc thi Grizzlython của Solana đã được tổ chức với sự tham gia của rất nhiều team, mang đến những dự án vô cùng tiềm năng và mang lại nhiều lợi ích cho blockchain nói chung và cộng đồng Solana nói riêng.
Grizzlython là cuộc thi hackathon trực tuyến toàn cầu dành cho cộng đồng và hệ sinh thái Solana. Đây là cuộc thi hackathon thứ 7 của Solana, tập hợp những nhà sáng lập và dev từ khắp nơi trên thế giới để ra mắt các sản phẩm bao gồm Infrastructure, Payment, Defi, Mobile, Gaming, DAOs, và Web3 Consumer. Cuộc thi đã nhận được hơn 10.000 người tham gia, với 813 project, và được cho là cuộc thi hackathon lớn nhất mà Solana tổ chức.
Ở trong bài viết này, chúng ta sẽ tập trung vào Infrastructure & Tools Track (Cơ sở hạ tầng & Công Cụ). Mục tiêu của track này chính là các project xây dựng các tools và cơ sở hạ tầng để khởi chạy các dự án trên hệ sinh thái Solana.
Trong số các dự án tham gia track, thì dưới đây là 5 dự án xuất sắc đã thắng cuộc:
1. Bunkr: Công cụ bảo vệ tài sản được cung cấp bởi 2FA dựa trên mã xác thực trong ứng dụng
2. Xray: Công cụ tìm hiểu Solana mà con người có thể hiểu được
3. Extrnode: Dịch vụ RPC phi tập trung, chống chịu lỗi cho các sản phẩm Web3
4. TinyDancer: Light client đầu tiên cho Solana blockchain
5. Shadow Portal: Cơ sở hạ tầng cho phép các dev triệu tập dữ liệu ngoài lên Solana
Dưới đây, ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết hơn về 5 dự án nêu trên. Với mỗi dự án, bài viết sẽ lần lượt trình bày các nội dung:
- Giới thiệu sơ lược
- Vấn đề đặt ra
- Giải pháp
- Sản phẩm
- Nhận định về dự án
BUNKR
Đây là dự án đạt giải Nhất trong track.
Giới thiệu
Project Bunkr được thực hiện bởi một team phát triển người Đức. Trong đó, có 2 contributor chính cho dự án, đó là Orion (Project Leader) và jstnw. Dự án được lấy tên là “Bunkr”, vốn là một cách chơi chữ của từ “bunker”. Trong đó, bunker được hiểu là một công trình quân sự được xây dựng để bảo vệ con người, tài sản và vật liệu có giá trị khỏi bom đạn hoặc các cuộc tấn công có quy mô lớn. Việc đặt tên như vậy cũng đặt đúng với mục đích của project - công cụ bảo vệ tài sản được cung cấp bởi 2FA dựa trên mã xác thực trong ứng dụng.
Truy cập:
Link repo của dự án: Bunkr · GitHub
Vấn đề đặt ra
Trong thời đại số hóa, khi các giao dịch trực tuyến trở nên phổ biến, bảo mật ví trở thành một vấn đề quan trọng. Khi cá nhân và doanh nghiệp chuyển sang môi trường phi tập trung, chúng ta cần nhận thức về những rủi ro liên quan đến bảo mật ví trong Web 2 và Solana. Vấn đề quản lý khóa riêng tư, giao thức xác thực không đầy đủ và biện pháp bảo mật không đủ có thể gây thiệt hại tài chính và ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của tài sản kỹ thuật số.
Mặc dù có những giải pháp hiện tại như Ledgers hay Multi-sigs, chúng vẫn chưa phải là những giải pháp tối ưu trong việc bảo mật ví. Sử dụng Ledger được coi là đắt đỏ về giá cả. Ví dụ như gói Ledger Stax có giá trên 300 USD chưa tính thuế cho một thiết bị bảo mật ví. Về phía Multi-sigs, nó được cho là khó hiểu đối với người mới sử dụng ví.
Giải pháp
Bunkr đang tạo ra một hệ thống trên nền tảng Solana để cung cấp một lựa chọn bảo vệ tài sản cho người dùng với hệ thống xác thực hai yếu tố (2FA), tương tự như cách chúng ta sử dụng trên Web 2. Hơn nữa, hệ thống này cam kết cung cấp nội dung miễn phí, không cần cấp phép, đáng tin cậy, mã nguồn mở và mang lại lợi ích cho toàn bộ hệ sinh thái.
Lý do Bunkr chọn nền tảng Solana là vì trải nghiệm người dùng và tính khả thi của dự án. Để triển khai thành công mô hình TOTP (Time-based One Time Password) theo phong cách Web 2, giao dịch cần được miễn phí và thực hiện trong thời gian dưới 30 giây. Rất may, Solana đáp ứng được các yêu cầu này.
Mô tả sản phẩm
Về cơ bản, chúng ta đều hiểu được “Bunkr” hoạt động như một kho lưu chứa, hay nói đúng hơn, một mô hình lưu trữ tài sản sử dụng các cách thức bảo mật để bảo vệ tài sản. Về tổng thể, Bunkr dựa trên 3 cách thức để thực hiện chức năng của mình. Đó là:
User Private Key (Baseline):
Đây là chìa khóa riêng tư của người dùng được sử dụng như một phương pháp cơ bản để bảo mật ví.
User Chosen Password (Hashchain):
Đây là mật khẩu người dùng tự chọn và được sử dụng để tạo ra chuỗi hash (hashchain).
TOTPs (Merkle Tree):
TOTP (Time-based One Time Password) là một phương pháp xác thực hai yếu tố dựa trên thời gian. Việc xác minh OTP trên chuỗi được thực hiện bằng cách kết hợp các chứng minh bao gồm cây merkle và khả năng của Solana để cung cấp chức năng đồng hồ/thời gian tại thời điểm chạy.
Xác minh OTP trên chuỗi được thực hiện bằng cách kết hợp giữa các chứng minh bao gồm merkle tree và khả năng của Solana để tiết lộ chức năng đồng hồ/thời gian tại thời điểm chạy. Điều quan trọng là OTP cho bất kỳ bí mật cụ thể nào được tạo ra trước 6 tháng, được “hashed” riêng biệt, sau đó mở rộng với timestamp của chúng và sau đó được “hashed” lại để đại diện cho các lá của cây merkle. Gốc của cây merkle đó sau đó được lưu trữ trên chuỗi.
Để chứng minh tính hợp lệ của bất kỳ OTP cụ thể nào, khách hàng chỉ cần gửi OTP đã được băm hiện tại cùng với đường dẫn chứng minh tương ứng của nó. Chương trình trên chuỗi sau đó mở rộng OTP đã được băm đó với timestamp hiện tại trên chuỗi và đơn giản chỉ kiểm tra xem hash đã được mở rộng đó cộng với đường dẫn chứng minh có dẫn đến gốc được lưu trữ hay không.
Có thể có người tự hỏi: "Vậy làm thế nào để tôi có thể sử dụng các ứng dụng xác thực tiêu chuẩn nếu tôi phải lưu trữ cây merkle để gửi đường dẫn xác thực?"
Và câu trả lời là việc lưu trữ cây merkle là một vấn đề không nhỏ. Tuy nhiên, giải pháp đã được đưa ra là các lá của cây sẽ được mã hoá và lưu trữ trên Shadow Drive, trong khi khóa mã hóa sẽ được tạo ra từ một tin nhắn mà người dùng ký khi đăng nhập vào Bunkr. Lợi ích của giải pháp này là người dùng không cần phải lưu trữ mật khẩu bổ sung và kẻ tấn công cần có quyền truy cập vào khóa riêng tư của người dùng để có thể bắt đầu cố gắng bẻ khoá mã OTP.
Nhận định về dự án
Tổng thể, Bunkr đang đưa ra một giải pháp bảo mật ví đơn giản và dễ sử dụng cho người dùng trên Solana. Bằng cách kết hợp các yếu tố bảo mật như private key, mật khẩu người dùng và TOTPs, và sử dụng cây merkle để xác minh tính hợp lệ của OTPs, Bunkr đảm bảo tính an toàn và bảo mật của tài sản kỹ thuật số của người dùng. Đồng thời, việc sử dụng Solana cho phép Bunkr cung cấp một trải nghiệm người dùng tốt và thời gian xử lý giao dịch nhanh chóng.
Tóm lại, Bunkr không chỉ là một giải pháp bảo mật ví tiên tiến trên Solana, mà còn mang lại sự tiện ích và sự an toàn cho người dùng, đồng thời đóng góp vào sự phát triển của hệ sinh thái blockchain.
XRAY EXPLORER
Đây là dự án về Nhì trong track
Giới thiệu
XRAY Explorer là một dự án mã nguồn mở và tập trung vào cộng đồng, với mục tiêu biến Solana trở thành blockchain dễ đọc nhất bằng cách tái trình bày cách dữ liệu trên chuỗi được trình bày.
XRAY Explorer cung cấp một giao diện trực quan và dễ sử dụng cho người dùng để khám phá và tìm hiểu thông tin trên mạng lưới Solana. Khác với các trình duyệt blockchain khác, XRAY Explorer tập trung vào việc đưa ra thông tin theo cách dễ hiểu cho mọi người, không chỉ riêng cho những người có kiến thức kỹ thuật.
Truy cập:
Link web dự án: XRAY (helius.xyz)
Link repo của dự án: GitHub - helius-labs/xray: A human-readable Solana transaction explorer powered by Helius.
Vấn đề đặt ra
Trình duyệt blockchain là các công cụ cho phép người dùng tương tác và khám phá dữ liệu được lưu trữ trên blockchain. Chúng cung cấp thông tin về các giao dịch, địa chỉ, khối và các dữ liệu khác liên quan trên mạng blockchain. Tuy nhiên, các trình duyệt này thường trình bày thông tin theo cách giả định người dùng có một mức độ kiến thức kỹ thuật nhất định hoặc quen thuộc với các khái niệm về blockchain.
Đối với những người không phải là nhà phát triển hoặc không có nền tảng kỹ thuật, các trình duyệt này có thể gây áp lực hoặc gây khó khăn khi sử dụng. Ngôn ngữ, thuật ngữ và cách trình bày dữ liệu có thể quá kỹ thuật, khiến người dùng không chuyên không thể hiểu hoặc trích xuất thông tin có ý nghĩa từ trình duyệt.
Giải pháp
Vì lí do trên, cần có các trình duyệt blockchain thân thiện với người dùng, dễ tiếp cận cho một đại chúng rộng hơn. Các trình duyệt thân thiện với người dùng này sẽ trình bày dữ liệu blockchain một cách đơn giản và dễ hiểu, sử dụng ngôn ngữ thông thường và giao diện trực quan không đòi hỏi kiến thức kỹ thuật sâu để sử dụng. Bằng cách giải quyết vấn đề này, nhiều người hơn sẽ có thể khám phá và hiểu được dữ liệu blockchain mà không phải đối mặt với những rào cản hoặc khó khăn lớn.
XRAY Explorer là một công cụ mạnh mẽ trong việc khám phá và tìm hiểu thông tin trên mạng lưới Solana. Để làm cho Solana dễ đọc hơn, đội ngũ XRAY Explorer đã tạo ra một hệ thống thiết kế giúp tóm tắt rõ ràng thông tin chi tiết giao dịch. Với nó, người dùng có thể dễ dàng xem toàn bộ blockchain, xem danh sách giao dịch và khối, và phân tích dữ liệu nhanh chóng và thuận tiện hơn.
Mô tả về sản phẩm
Đầu tiên, XRAY Explorer có khả năng phân loại và phân tích dữ liệu giao dịch. Điều này giúp người dùng dễ dàng theo dõi và tìm hiểu các loại giao dịch trên mạng lưới Solana. Thay vì chỉ hiển thị các giao dịch một cách tuyến tính, XRAY Explorer sắp xếp chúng thành các nhóm dựa trên loại giao dịch, giúp người dùng có cái nhìn toàn diện hơn về hoạt động trên mạng Solana.
Ngoài ra, XRAY Explorer cung cấp khả năng xem lịch sử mua/bán của NFT (Non-Fungible Token). Điều này cho phép người dùng theo dõi các giao dịch liên quan đến NFT trên mạng Solana và có cái nhìn tổng quan về thị trường NFT.
Một tính năng khác của XRAY Explorer là khả năng tìm kiếm dữ liệu tài khoản, mã thông báo hoặc giao dịch thông qua các phần mở rộng miền (.sol, .abc, .poor, .bonk) khác nhau. Điều này cho phép người dùng tìm kiếm thông tin cụ thể về tài khoản, token hoặc giao dịch trên mạng Solana thông qua việc sử dụng các phần mở rộng miền tùy chọn. Điều này giúp tăng tính linh hoạt và tiện lợi cho người dùng khi truy cập và tìm kiếm thông tin trên XRAY Explorer.
Những tính năng này của XRAY Explorer giúp người dùng dễ dàng tìm hiểu và khám phá thông tin trên mạng Solana một cách rõ ràng và thuận tiện. Với giao diện trực quan và cách trình bày thông tin dễ hiểu, XRAY Explorer đảm bảo rằng mọi người, kể cả những người không có kiến thức kỹ thuật sâu, có thể tận hưởng trải nghiệm khám phá blockchain một cách thuận tiện và dễ dàng.
Nhận định về dự án
Dự án XRAY Explorer là một công cụ mạnh mẽ và hữu ích trong việc khám phá và tìm hiểu thông tin trên mạng lưới Solana. Nó có tiềm năng lớn để góp phần nâng cao sự hiểu biết và tiếp cận với công nghệ blockchain cho cộng đồng. Trong tương lai đội ngũ phát triển cũng có một số kế hoạch để có thể cải thiện XRAY Explorer hơn như: đẩy mạnh việc hỗ trợ NFT, thêm tính năng hỗ trợ cho developer, tạo ra một cộng đồng người dùng XRAY Explorer và cải thiện trải nghiệm người dùng.
EXTRNODE
Dự án đạt giải Ba trong track
Giới thiệu
Lớp RPC (Remote Procedure Call) tập trung và tập trung vào một số nhà cung cấp lớn và được chạy trên các máy chủ tương tự. Nhiều ứng dụng phi tập trung (dApps) kết nối với các nút RPC do một số nhà cung cấp lớn quản lý. Nếu có sự cố xảy ra với nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ hoặc các nút RPC, dApps sẽ mất kết nối với blockchain và dừng hoạt động.
Sergey Vasylchuk, CEO và đồng sáng lập của Everstake, cho biết:
"Chúng tôi đã bắt đầu làm việc trên extrnode từ trước khi Hetzner tắt các nút Solana vào tháng 11. Một số dApps của bạn bè chúng tôi đã ngừng hoạt động và một số người không nhận ra ngay lúc đầu rằng nguyên nhân là các nút RPC bị ngừng hoạt động. Tình hình Hetzner chỉ càng tăng thêm động lực để chúng tôi ra mắt bộ cân bằng tải công khai của extrnode càng sớm càng tốt và cung cấp một giải pháp phổ quát và đáng tin cậy cho các nhà phát triển Solana để giao tiếp với blockchain."
Nhóm phát triển của Solana cần một công cụ để tự động chuyển ứng dụng của họ sang một nút RPC dự phòng trong trường hợp gặp vấn đề với nút đang sử dụng. Vì vậy, chúng tôi đã phát triển bộ cân bằng tải công khai của extrnode, một giải pháp tự động chuyển hướng các yêu cầu ứng dụng đến một trong những nút RPC đang hoạt động từ một cụm lớn. Chúng tôi đang xây dựng một cổng RPC phi tập trung đã được thử nghiệm (battle-tested) để cho phép các nhà phát triển kết nối các dApp của họ với một cụm các nút RPC công khai và tự động định tuyến lại các phản hồi nếu có bất kỳ nút nào ngừng hoạt động.
Truy cập
Link website dự án: extrnode — Battle-tested decentralized RPC gateway
Link repo dự án: GitHub - extrnode/extrnode
Vấn đề đặt ra
Việc duy trì một cơ sở hạ tầng RPC (Remote Procedure Call) bền vững thực sự có thể là một công việc tốn kém. Việc vận hành và quản lý cơ sở hạ tầng phần cứng và phần mềm cần thiết, đảm bảo khả năng sẵn có và hiệu suất cao, và xử lý số lượng yêu cầu ngày càng tăng đòi hỏi nguồn tài chính đáng kể. Những chi phí bao gồm chi phí máy chủ, phí băng thông, chi phí bảo trì và giám sát, biện pháp bảo mật và hỗ trợ kỹ thuật liên tục.Ví dụ, triển khai và quản lý một nhóm máy chủ với khả năng tính toán và băng thông mạng đủ mạnh có thể tốn kém, đặc biệt là khi lưu lượng yêu cầu tăng lên. Chi phí này có thể trở thành gánh nặng đối với các dự án nhỏ hơn hoặc tổ chức có tài nguyên hạn chế.
Tuy nhiên, chỉ phụ thuộc vào phần mềm hoặc dịch vụ của bên thứ ba cho RPC có thể mang đến những rủi ro riêng. Sự phụ thuộc vào một nhà cung cấp duy nhất làm cho hệ thống dễ bị ảnh hưởng bởi tính khả dụng và đáng tin cậy của nhà cung cấp đó. Nếu phần mềm hoặc dịch vụ của bên thứ ba gặp vấn đề hoặc ngừng hoạt động, nó có thể làm gián đoạn hoạt động của các ứng dụng phụ thuộc vào nó, gây gián đoạn dịch vụ và tiềm ẩn rủi ro mất tiền.Việc tin tưởng vào một phần mềm hoặc dịch vụ của bên thứ ba trong việc xử lý dữ liệu nhạy cảm và các hoạt động quan trọng mang theo rủi ro về bảo mật. Nhà cung cấp có thể tiếp cận thông tin nhạy cảm như dữ liệu người dùng hay các khóa bí mật, và điều này có thể gây nguy hiểm cho tính bảo mật nếu xảy ra việc vi phạm hoặc truy cập trái phép. Những sự cố như vậy có thể gây ra tổn thất tài chính, hủy hoại danh tiếng và pháp lý.
Hơn nữa, sự phát triển không ngừng của công nghệ blockchain đặt ra các yêu cầu ngày càng cao về cơ sở hạ tầng. Để triển khai các dịch vụ phi tập trung hiện tại, cần phải có một nguồn kinh phí linh hoạt do giá trị của token thay đổi liên tục. Ngoài ra, các nhà phát triển gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm một hệ thống RPC bền vững và đáng tin cậy, …
Giải pháp
Với những vấn đề được đưa ra ở bên trên, team extrnode đã lên kế hoạch về 1 roadmap để xây dựng nên một hệ thống mà họ hướng tới.
Để tăng tốc độ RPC (Remote Procedure Call) lên trên 1000 lần, chúng tôi đã phát triển một balancer thông minh phi tập trung. Đầu tiên, chúng tôi đã thiết lập kết nối với hơn 300 public nodes, đảm bảo sự phân tán và sẵn sàng của hệ thống. Bên cạnh đó, chúng tôi kết hợp cả 10 validator chuyên nghiệp, nhằm tăng cường tính tin cậy và độ tin tưởng vào hệ thống.
Một trong những trọng trách của hệ thống là tối ưu hóa cấu trúc dữ liệu để đạt được tốc độ phản hồi nhanh hơn gấp 100 lần, trong khi giảm chi phí đi 10 lần. Điều này đảm bảo rằng các giao tiếp giữa ứng dụng và hệ thống RPC diễn ra một cách hiệu quả và không gây trễ.
Ví dụ, giả sử một ứng dụng dựa trên blockchain cần gửi một yêu cầu giao dịch đến hệ thống RPC. Với balancer thông minh của chúng tôi, yêu cầu này sẽ được định tuyến đến một trong 300 public nodes, dựa trên khả năng sẵn có và tải công của mỗi node. Đồng thời, sự kết hợp của 10 validator chuyên nghiệp đảm bảo tính toàn vẹn và đáng tin cậy của giao dịch.
Qua việc tối ưu hóa cấu trúc dữ liệu, chúng tôi đã đạt được tốc độ phản hồi nhanh hơn gấp 100 lần. Điều này có nghĩa là thời gian xử lý yêu cầu giao dịch giảm đáng kể, đảm bảo trải nghiệm người dùng mượt mà và không bị trễ.
Hơn nữa, việc tối ưu hóa cấu trúc dữ liệu và sự phân tán của hệ thống cũng giúp giảm chi phí. Với mức giảm 10 lần, các dự án và tổ chức có nguồn tài nguyên hạn chế cũng có thể tiếp cận và sử dụng RPC layer một cách hiệu quả và tiết kiệm.
Mô hình kinh doanh
Dịch vụ miễn phí sẽ được công khai và sử dụng mà không có cam kết về mức dịch vụ (Service Level Agreement - SLA). Đồng thời, chúng tôi cũng cung cấp một phiên bản thử nghiệm miễn phí với giới hạn sử dụng (sandbox capped free). Phiên bản này sẽ sử dụng mạng lưới các nhà cung cấp RPC chưa được xác minh và yêu cầu người dùng có credit từ cộng đồng để trở thành Pro Provider.
Một điểm lợi của việc trở thành Pro Provider là khách hàng được thanh toán trước (prepaid) và có thể sử dụng mạng lưới các nhà cung cấp RPC đã được xác minh, chủ yếu là các validator. Bằng cách ký vào mỗi phản hồi (response), Pro Provider chứng minh tính toàn vẹn và nguồn gốc của phản hồi.
Hơn nữa, các Pro Provider cũng có thể tùy chỉnh dịch vụ của mình bằng cách sử dụng nhãn trắng (white label) để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của khách hàng. Tuy nhiên, để bù đắp cho việc cung cấp dịch vụ, extrnode sẽ thu phí dịch vụ từ 10-20%.
Ví dụ, giả sử một nhà phát triển blockchain muốn sử dụng dịch vụ RPC để tương tác với blockchain một cách tin cậy và bảo mật. Họ có thể sử dụng phiên bản miễn phí để thử nghiệm các chức năng cơ bản. Sau đó, nếu họ muốn đảm bảo tính toàn vẹn và nguồn gốc của các phản hồi, họ có thể nâng cấp lên phiên bản Pro Provider và sử dụng mạng lưới các nhà cung cấp RPC đã được xác minh, chẳng hạn như các validator.
Điều quan trọng là, việc cung cấp dịch vụ không phải là hoàn toàn miễn phí và chúng tôi thu phí từ khách hàng để duy trì và cải thiện hệ thống RPC, đồng thời cung cấp một dịch vụ chất lượng và đáng tin cậy cho người dùng.
Tác động tiềm năng
Chúng tôi đã phát triển các giải pháp nhằm nâng cao hiệu suất và hiệu quả của Solana lên gấp 1000 lần. Điều này đồng nghĩa với việc các ứng dụng và ví điện tử (wallet) trên Solana sẽ hoạt động nhanh hơn 100 lần. Đồng thời, chúng tôi cũng tối ưu hóa cơ sở hạ tầng để giảm chi phí lên đến 10 lần.
Một trong những cải tiến quan trọng đó là tăng tính tin cậy của Solana thông qua việc triển khai các mạng lưới RPC phi tập trung (decentralized RPC clusters). Thay vì phụ thuộc vào một nhà cung cấp duy nhất, chúng tôi đã tạo ra một mạng lưới gồm nhiều nhà cung cấp RPC đã được xác minh. Điều này mang lại sự đáng tin cậy cao hơn cho hệ thống Solana.
Ví dụ, hãy tưởng tượng một ứng dụng tài chính trên Solana mà hàng ngàn người dùng truy cập đồng thời. Trước khi có các cải tiến này, việc xử lý tất cả các yêu cầu từ người dùng có thể gặp khó khăn và mất nhiều thời gian. Tuy nhiên, với việc tăng tốc độ gấp 1000 lần, các giao dịch trên ứng dụng sẽ được xử lý một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn, mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng.
Ngoài ra, việc tối ưu hóa cơ sở hạ tầng cũng giúp giảm thiểu chi phí cho việc duy trì hệ thống. Ví dụ, trước đây, để đảm bảo tính tin cậy và hiệu suất, một tổ chức có thể phải chi tiêu một khoản tiền lớn để thuê máy chủ và băng thông mạng. Nhưng với việc tối ưu hóa, chi phí này có thể giảm xuống chỉ còn 1/10, giúp các tổ chức và dự án nhỏ hơn có khả năng tiếp cận và sử dụng công nghệ blockchain một cách hiệu quả hơn.
Ngoài ra, việc triển khai các mạng lưới RPC phi tập trung đảm bảo tính tin cậy và sẵn sàng của hệ thống Solana. Thay vì phụ thuộc vào một nhà cung cấp duy nhất, mạng lưới này bao gồm nhiều nhà cung cấp RPC đã được xác minh. Điều này đồng nghĩa với việc khi một nhà cung cấp gặp sự cố, hệ thống vẫn có khả năng chuyển hướng yêu cầu sang những nhà cung cấp khác một cách tự động, đảm bảo tính ổn định và liên tục của dApps trên Solana.
Tóm lại, các cải tiến như tăng tốc độ gấp 1000 lần, giảm chi phí cơ sở hạ tầng lên 10 lần và triển khai các mạng lưới RPC phi tập trung là những bước quan trọng giúp nâng cao hiệu suất, tính tin cậy và sự ổn định của Solana. Điều này tạo ra một môi trường blockchain hiệu quả và hấp dẫn cho các dự án và người dùng trên toàn thế giới.
Nhận định về dự án
extrnode là một giải pháp quan trọng và tiên tiến trong việc tối ưu hoá tầng RPC của Solana. Nó giúp cải thiện hiệu suất và tính tin cậy của dApps trên mạng blockchain Solana, đồng thời giảm chi phí cơ sở hạ tầng cho các nhà phát triển.
Với việc triển khai một balancer thông minh phi tập trung, extrnode kết nối với hơn 300 public nodes, kết hợp với 10 validator chuyên nghiệp và sử dụng mạng lưới các nhà cung cấp RPC đã được xác minh. Điều này đảm bảo tính tín nhiệm và sẵn sàng của hệ thống.
extrnode cung cấp sự linh hoạt cho các nhà phát triển Solana bằng cách tăng tốc độ gấp 1000 lần cho Solana dApps và ví tiền điện tử. Điều này đồng nghĩa với việc các giao dịch và hoạt động trên blockchain Solana được thực hiện nhanh chóng, mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng. Một ưu điểm đáng chú ý khác của extrnode là giảm chi phí cơ sở hạ tầng lên 10 lần. Việc tối ưu hóa cơ sở hạ tầng giúp giảm áp lực tài chính đối với các dự án và tổ chức có nguồn lực hạn chế.
TINYDANCER
Dự án về thứ Tư trong track
Giới thiệu
Tinydancer là một dự án mã nguồn mở cài đặt light client được thiết kế cho blockchain Solana. Tinydancer nhằm giúp cá nhân hoặc nhóm người làm cho mạng Solana trở nên ít phụ thuộc vào niềm tin hơn, đặc biệt đối với những người cần cài đặt light client trong ứng dụng phi tập trung (dApp) như ví tiền.
Truy cập:
Link website dự án: Tinydancer
Link repo dự án: GitHub - tinydancer-io/tinydancer: The First Light Client for the Solana Blockchain
Vấn đề đặt ra
Người dùng thông thường đều phụ thuộc vào các RPC (Remote Procedure Call) đáng tin cậy một cách trực tiếp hoặc gián tiếp (qua ví tiền) để thực hiện giao dịch hoặc tương tác với mạng lưới. Thông thường, khi một block mới được tạo ra, máy chủ RPC sẽ tải xuống toàn bộ dữ liệu giao dịch của khối để kiểm tra tính khả dụng dữ liệu và xác minh tính toàn vẹn của từng giao dịch.
Tuy nhiên, trong các hệ thống blockchain như Solana thì số lượng giao dịch trong một khối có thể tăng một cách đáng kể. Do đó, để xác minh tính khả dụng dữ liệu, chúng ta cần phải sử dụng các phần cứng (hardware) mạnh mẽ, thường là đắt đỏ để chạy một nút (node) đầy đủ. Điều này khiến cho việc người dùng thông thường tự chạy một nút đầy đủ tại nhà trở nên bất khả thi.
Vậy nếu những người dùng này không thể tự chạy một nút đầy đủ, họ sẽ phải sử dụng các nhà cung cấp RPC bên thứ ba. Tuy nhiên, đây là một giả định về sự tin cậy lớn đối với những bên thứ ba này và không có cách nào để xác thực dữ liệu. Không ai ngăn cản các RPC này khỏi việc lọc bất kỳ dữ liệu nào có thể rất quan trọng đối với người dùng. Vì dữ liệu giao dịch bị giấu, người dùng thông thường không thể xác minh trạng thái mới nhất của sổ cái. Một cuộc tấn công như vậy có thể có nhiều hậu quả, từ làm gián đoạn chuỗi đến khả năng đánh cắp tiền hoặc các giao dịch không hợp lệ khác.
Giải pháp
Để giải quyết vấn đề trên, nhóm phát triển đã tạo ra Tinydancer, một công cụ light client. Light client là phần mềm có thể chạy trên thiết bị của người dùng và kết nối với toàn bộ các nút trong mạng blockchain để xác minh trạng thái của sổ cái (ledger) và kiểm tra những giao dịch không hợp lệ.
Tinydancer thực hiện một quá trình gọi là Data Availability sampling để kiểm tra xem dữ liệu của sổ cái có sẵn và có thể truy cập được bởi bất kỳ ai hay không. Một lợi ích lớn của light clients là khả năng sử dụng tốt trên các thiết bị bị hạn chế phần cứng như laptop hoặc điện thoại. Mục tiêu của Tinydancer là làm cho dữ liệu blockchain có sẵn cho tất cả mọi người mà không phụ thuộc vào bất kỳ bên thứ ba nào như các máy chủ RPC.
Mô tả về sản phảm
Light client Tinydancer có thể cung cấp nhiều chức năng quan trọng. Đầu tiên, nó cho phép người dùng thực hiện Data Availability (DA) sampling theo yêu cầu. Điều này cho phép người dùng thiết lập các cấu hình như số lượng mẫu ngẫu nhiên cần thiết để kiểm tra tính khả dụng trong dữ liệu của sổ cái (ledger). Người dùng có thể gửi giao dịch trực tiếp đến bất kỳ nút nào trong mạng Solana thông qua light client Tinydancer. Điều này mang lại sự tiện lợi và độ tin cậy cho người dùng khi thực hiện các giao dịch trên mạng.
Ngoài ra, Tinydancer cũng phát triển một cơ chế lưu trữ shred. Shred (hay còn gọi là "mảnh nhỏ") là một cấu trúc dữ liệu đại diện cho đơn vị nhỏ nhất của một khối dữ liệu. Shred được gửi qua mạng dưới dạng các gói UDP (User Datagram Protocol) bằng cách sử dụng cơ chế Turbine (Turbine Block Propagation). Kho lưu trữ shred là nơi mà các shred đã được chọn ngẫu nhiên và xác minh là “có sẵn” và được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu. Điều này giúp đảm bảo tính khả dụng của dữ liệu và ngăn chặn mất mát thông tin hoặc các hành vi độc hại trong blockchain.
Một lợi ích quan trọng của việc lưu trữ shred là tạo ra cơ chế Data Availability Layer. Điều này nghĩa là bất kỳ nút nào đang chậm và bị tụt hậu so với các nút khác có thể dễ dàng bắt kịp bằng cách sử dụng mạng lưới peer-to-peer (P2P) gồm các light client và cung cấp các shred cần thiết để nút tụt hậu có thể nắm bắt kịp. Mạng lưới P2P này sẽ bao gồm các nút có năng lực phần cứng khác nhau, từ các nút lưu trữ shred cho toàn bộ epoch cho đến các nút nhẹ hơn chỉ được sử dụng cho các giao dịch đơn giản như là chuyển khoản và xác minh số dư.
Với những tính năng này, Tinydancer không chỉ làm cho Solana trở thành một mạng lưới ít phải phụ thuộc vào niềm tin hơn mà còn cung cấp một cơ sở hạ tầng an toàn và tin cậy cho các dự án và nhóm hỗ trợ sử dụng light client trong các ứng dụng phân tán của họ.
Nhận định về dự án
Với việc là một light client đầu tiên trong mạng lưới Solana, Tiny Dancer mang lại giá trị to lớn không chỉ cho người dùng mà còn cho chính Solana. Tiny Dancer có tiềm năng gia tăng quy mô lên đến hàng nghìn client cùng lúc, thêm client đồng nghĩa với việc tăng tính bền vững của mạng lưới. Hiện tại dự án chỉ mới đang ở những bước đầu, dừng lại ở việc thực hiện DA sampling và lưu trữ shred, tuy nhiên trong tương lai dự án này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều cơ hội to lớn hơn, như tích hợp hệ thống chống lừa đảo cho các Validator của Solana. Tuy nhiên, Tiny Dancer là một dự án mã nguồn mở và phụ thuộc vào hệ sinh thái Solana. Sự phát triển và tương thích của các phiên bản Solana mới, các công nghệ khác và các dự án phụ trợ có thể ảnh hưởng đến khả năng tích hợp và sự phát triển của Tiny Dancer trong tương lai.
SHADOW PORTAL
Dự án đứng thứ Năm trong track
Giới thiệu
Shadow Portal là một cơ sở hạ tầng quan trọng cho phép các nhà phát triển gọi dữ liệu ngoại chuỗi vào blockchain Solana (gọi dữ liệu trên chuỗi), mở rộng khả năng sử dụng của Solana trong các trường hợp sử dụng.
Thông qua Shadow Portal, các nhà phát triển có khả năng lấy dữ liệu từ các nguồn bên ngoài và mang chúng vào blockchain Solana để sử dụng trong các ứng dụng và hợp đồng thông minh. Điều này cho phép tạo ra các ứng dụng phức tạp và đa dạng hơn, bởi vì dữ liệu từ các hệ thống khác có thể được tích hợp và sử dụng trong môi trường blockchain Solana.
Một ứng dụng tài chính có thể sử dụng Shadow Portal để lấy dữ liệu từ các nguồn thị trường tài chính ngoại vi như API thông tin giá cả hoặc dữ liệu giao dịch. Dữ liệu này có thể được ghi vào blockchain Solana và sử dụng trong các hợp đồng thông minh để thực hiện các tính toán, đánh giá rủi ro hoặc quản lý tài sản. Kết quả là, ứng dụng tài chính trở nên linh hoạt và chính xác hơn trong việc đưa ra quyết định và thực hiện các giao dịch.
Shadow Portal mở ra nhiều cơ hội sáng tạo và mở rộng phạm vi ứng dụng của Solana. Nó mang lại lợi ích cho cả nhà phát triển và người dùng bằng cách kết hợp dữ liệu từ các nguồn đa dạng vào blockchain, tạo nên môi trường phong phú và hữu ích.
Vấn đề đặt ra
Chi phí lưu trữ trên chuỗi gây hạn chế cho một số trường hợp sử dụng; cần một nguyên tố mới (primitive) để cho phép tính toán tập dữ liệu lớn trên chuỗi.
Trong blockchain, nguyên tố (primitive) là một thành phần cơ bản hoặc một công cụ cung cấp chức năng cốt lõi cho hệ thống. Đối với trường hợp này, nguyên tố mới đề cập đến một công cụ, giao thức hoặc cơ chế được đưa vào sử dụng trên blockchain để giải quyết vấn đề về chi phí lưu trữ và cho phép tính toán các tập dữ liệu lớn trực tiếp trên chuỗi.
Giả sử chúng ta có một ứng dụng blockchain liên quan đến lưu trữ và xử lý hình ảnh. Truyền thống, việc lưu trữ một tập hình ảnh lớn trên chuỗi có thể tốn kém vì mỗi byte của hình ảnh phải được lưu trữ và xử lý trực tiếp trên blockchain. Tuy nhiên, với nguyên tố mới được đề cập, ta có thể sử dụng một công cụ hoặc cơ chế giúp nén và lưu trữ tập dữ liệu hình ảnh ngoại tuyến hoặc trên nền tảng ngoài chuỗi (off-chain). Dữ liệu được lưu trữ trên chuỗi chỉ cần liên kết tới địa chỉ hoặc khối dữ liệu ngoại tuyến, giúp giảm chi phí lưu trữ và cho phép tính toán trực tiếp trên chuỗi một cách hiệu quả.
Việc sử dụng nguyên tố mới như này mở ra cơ hội cho các ứng dụng blockchain xử lý các tập dữ liệu lớn một cách linh hoạt và tiết kiệm chi phí. Điều này cũng giúp mở rộng phạm vi ứng dụng của blockchain, cho phép nhiều trường hợp sử dụng mới và tăng tính khả dụng của hệ thống.
Giải pháp
Shadow Portal là một giải pháp kết nối giữa Hệ thống Lưu trữ Phân tán và Solana. Hệ thống lưu trữ tập tin phân tán hiện đại có khả năng lưu trữ dữ liệu lớn với chi phí thấp hơn so với các hệ thống truyền thống. Trong ngữ cảnh của Solana, những hệ thống này có thể được sử dụng như các ổ đĩa lưu trữ dữ liệu lịch sử của chuỗi L1. Shadow Portal hỗ trợ việc kết nối các hệ thống này với Solana, cho phép các nhà phát triển Solana summon (gọi) dữ liệu từ các hệ thống lưu trữ phân tán lên chuỗi.
Sự kết nối thông qua Shadow Portal mang lại nhiều lợi ích đáng kể. Đầu tiên, Solana có thể tận dụng khả năng lưu trữ mạnh mẽ và tiết kiệm chi phí của hệ thống lưu trữ phân tán để lưu trữ dữ liệu ngoại tuyến. Thay vì phải lưu trữ toàn bộ dữ liệu trên chuỗi Solana, việc sử dụng Shadow Portal cho phép giảm chi phí lưu trữ trên chuỗi và mở rộng khả năng lưu trữ.
Trong một ứng dụng DeFi trên Solana, có thể cần truy xuất lịch sử giao dịch của hàng triệu người dùng. Thay vì lưu trữ toàn bộ dữ liệu trực tiếp trên chuỗi Solana, thông qua Shadow Portal, dữ liệu này có thể được lưu trữ trong hệ thống lưu trữ phân tán với chi phí thấp hơn và khả năng lưu trữ lớn hơn. Khi cần truy xuất thông tin, Solana có thể summon (gọi) dữ liệu này từ hệ thống lưu trữ phân tán và sử dụng trên chuỗi.
Cách thức hoạt động
Summon (New Primitive)
Một hợp đồng thông minh (hoặc người dùng) có thể gửi một yêu cầu summon (gọi) dữ liệu. Yêu cầu này được quan sát và thực hiện bởi cụm máy chủ Clockwork. Để thực hiện yêu cầu, cụm máy chủ sẽ truy xuất dữ liệu từ Shadow Drive (hệ thống lưu trữ phân tán) và tải lên dữ liệu đã được xác minh lên hợp đồng Shadow Portal. Dữ liệu sau đó sẽ được xác minh bởi hợp đồng Shadow Portal. Sau khi quá trình trên hoàn thành, dữ liệu sẽ được tải lên một tài khoản tạm thời (cần giải thích tài khoản tạm thời là gì), trong đó quá trình này có thể linh hoạt. Dữ liệu sau đó sẽ được tự động làm sạch bởi một Thread của Clockwork.
Việc gửi yêu cầu summon thông qua Shadow Portal mang lại quá trình xử lý dữ liệu một cách tự động và tin cậy. Khi một smart contract hoặc người dùng cần truy xuất dữ liệu từ Shadow Drive, họ có thể gửi một yêu cầu summon. Quá trình này bao gồm các bước sau:
Hợp đồng thông minh hoặc người dùng gửi yêu cầu summon dữ liệu.
Cụm máy chủ Clockwork quan sát và thực hiện yêu cầu này.
Cụm máy chủ truy xuất dữ liệu từ Shadow Drive, hệ thống lưu trữ phân tán.
Dữ liệu được tải lên hợp đồng Shadow Portal để xác minh tính toàn vẹn của nó.
Sau khi xác minh thành công, dữ liệu được tải lên một tài khoản tạm thời. Tài khoản tạm thời là một tài khoản được sử dụng tạm thời để lưu trữ dữ liệu trước khi được xử lý hoặc xóa sau đó.
Quá trình làm sạch dữ liệu được tự động thực hiện bởi một Thread của Clockwork.
Giả sử một ứng dụng DeFi trên Solana cần truy xuất thông tin về lịch sử giao dịch của một địa chỉ ví cụ thể. Thay vì lưu trữ toàn bộ lịch sử giao dịch trực tiếp trên chuỗi Solana, ứng dụng có thể sử dụng Shadow Portal để gọi dữ liệu từ Shadow Drive. Quá trình summon được thực hiện bằng cách gửi yêu cầu summon thông qua Shadow Portal, và sau đó dữ liệu lịch sử giao dịch sẽ được truy xuất từ Shadow Drive và tải lên hợp đồng Shadow Portal để xác minh tính toàn vẹn. Sau khi xác minh thành công, dữ liệu sẽ được tải lên một tài khoản tạm thời để ứng dụng DeFi có thể truy cập và sử dụng.
Với việc sử dụng Shadow Portal, ứng dụng DeFi trên Solana có thể tiết kiệm không gian lưu trữ trên chuỗi và tận dụng hệ thống lưu trữ phân tán hiện đại như một nguồn lưu trữ dữ liệu lịch sử giao dịch. Điều này giúp giảm chi phí lưu trữ trên chuỗi và tăng hiệu suất của ứng dụng. Ngoài ra, quá trình xử lý dữ liệu thông qua Shadow Portal là tự động và tin cậy, đảm bảo tính toàn vẹn và an ninh của dữ liệu.
Use cases
Lưu trữ dữ liệu lịch sử (Archival Data): Shadow Portal cho phép lưu trữ dữ liệu lịch sử giao dịch trên chuỗi (on-chain) như Solana, bao gồm các tài khoản đã không còn hoạt động hoặc dữ liệu lưu trữ lâu dài. Điều này giúp tiết kiệm không gian lưu trữ trên chuỗi và có thể gọi lại dữ liệu này bất kỳ lúc nào khi cần.
Ví dụ: Một ứng dụng DeFi trên Solana có thể lưu trữ dữ liệu lịch sử giá cả, giao dịch và đồ thị để phục vụ các nhu cầu phân tích và hiển thị dữ liệu lịch sử cho người dùng.
Lấy dữ liệu từ danh sách lớn tự động (Automatically iterating through a very large list of data): Shadow Portal giúp tự động duyệt qua danh sách dữ liệu rất lớn mà không cần thiết lập, quản lý và chạy cơ sở hạ tầng riêng.
Ví dụ: Một ứng dụng cần lấy dữ liệu giá cả lịch sử từ một danh sách rất lớn các token trên Solana. Thay vì phải tự xây dựng hệ thống để lấy dữ liệu từng token một, ứng dụng có thể sử dụng Shadow Portal để tự động duyệt qua danh sách và lấy dữ liệu giá cả từ mỗi token một cách hiệu quả.
Việc sử dụng Shadow Portal giúp tối ưu hóa quá trình lưu trữ và truy xuất dữ liệu, giảm bớt công sức và tài nguyên cần thiết cho việc quản lý và xử lý dữ liệu lớn trên chuỗi Solana.
Nhận định về dự án
Shadow Portal là một công cụ quan trọng và mạnh mẽ cho việc phát triển trên chuỗi Solana. Khả năng summon dữ liệu lên chuỗi một cách dễ dàng và nhanh chóng giúp đẩy mạnh khả năng sử dụng của Solana trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Việc kết nối các hệ thống lưu trữ phân tán với Solana mở ra khả năng lưu trữ và truy xuất dữ liệu lớn một cách tiện lợi và linh hoạt. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa quá trình phân tích dữ liệu và xây dựng ứng dụng, mà còn mở ra nhiều cơ hội mới cho việc phát triển các dự án trên Solana. Với sự tiện ích và tính linh hoạt mà Shadow Portal mang lại, nó có thể trở thành một công cụ quan trọng trong cộng đồng phát triển trên chuỗi Solana.