Handbook of Ultimate Guide on How to Earn in Solana Ecosystem
Chiến lược, chiến thuật, và tài nguyên cho việc bắt đầu kiếm tiền trên Solana
Lời Mở Đầu
Với sự phát triển không ngừng nghỉ của mình, Solana đã và đang mở ra vô vàn cơ hội việc làm lẫn kiếm thêm thu nhập. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc, cơ hội để join vào hệ sinh thái Solana.
Trước hết, không thể phủ nhận rằng crypto đã trở thành một phần không thể thiếu trong thế giới hiện tại. Tổng giá trị vốn hoá thị trường của các dự án crypto đã vượt quá 1.1 tỷ đô la (1.156T USD). Các tổ chức và chính phủ thì đang tích cực đầu tư vào các dự án của lĩnh vực này. Mỗi tháng, có hàng trăm nghìn người sử dụng các sản phẩm thực tế liên quan đến crypto. Và với những ai quan tâm, rõ ràng trong thập kỷ tới, crypto sẽ có dấu chân của mình trong mọi nền công nghiệp hiện đại hiện hành.
Thứ hai, lợi ích của việc làm trong lĩnh vực tiền điện tử càng lúc càng cao. Vốn trở thành một tài nguyên cực kì phổ biến, và tình trạng dư thừa vốn đã dẫn đến việc trả lương cực kỳ cạnh tranh và khốc liệt. Với văn hoá “làm việc remote” của các dự án crypto, những người có kỹ năng có thể kiếm cùng một mức lương với các ngành nghề khác ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Hàng ngày, hàng trăm những nhà đuiều hành thông minh nhất trên thế giới đang quyết định tham gia vào lực lượng lao động trong lĩnh vực Web3.
Cuối cùng và cũng là quan trọng nhất, việc join vào lĩnh vực này là vô cùng dễ dàng, thậm chí là chưa bao giờ dễ dành như hiện nay.
Bài viết này sẽ đóng vai trò như một quyển handbook - giới thiệu, giải thích, hướng dẫn cho những ai muốn tìm hiểu về cơ hội kiếm tiền trong hệ sinh thái Solana là chủ yếu. Nội dung trong bài viết sẽ được đúc kết từ kinh nghiệm của những người đi trước trong lĩnh vực.
Table of Contents
Bắt Đầu Hành Trình
Ở môi trường Web2, đa số mọi người sẽ học trước, rồi làm, và cuối cùng là nhận thưởng. Trái lại, ở trong Web3 - cụ thể là với Solana, quá trình này có thể diễn ra song song với nhau, nghĩa là người làm hoàn toàn có thể nhận tiền trong quá trình phát triển kĩ năng của bản thân. Dưới đây là những cách để có thể bắt đầu kiếm tiền, được xếp hạng từ ít nhất đến chuyên sâu nhất:
Bounty Hunter
RFP (Request for Proposal)
Grant / InstaGrant
Bounty Hunter
Bounty Hunter, hay còn được biết đến là Thợ Săn Tiền Thưởng, hoạt động giống như cái tên của nó. “Bounty” là những task được công khai bởi các dự án Web3 mà cần được thực hiện và đổi lại là token. Các bounty thường là những task yêu cầu không quá nhiều thời gian, và thường được offer một khoản khá là hậu hĩnh cho các task đó. Mô hình của Bounty Hunting có thể hiểu như là làm việc freelance nhưng mà ở Web3 vậy.
Bounty thì có muôn hình vạn trạng, và bất kể như bạn có là dev, content writer, headhunter, designer, hay thậm chí là memer, thì khá chắc là sẽ có bounty phù hợp với bạn. (Bản thân người viết đã từng thấy một bounty chế meme hàng tuần và trả 115 USDC cho meme thắng cuộc).
https://twitter.com/SuperteamEarn/status/1675046115702636544?s=20
Nhưng trước khi bắt đầu với bounty, mọi người cần phải xem những bounty trong quá khứ và dành thời gian ra tìm hiểu về các Bounty Winner. Việc làm này là không hề thừa thãi, vì càng dành thời gian ra xem những product của Winner, mọi người sẽ định hình ra được chất lượng đầu ra của các bài viết phải nằm ở mức độ nào để dành thắng cuộc.
Bounty là một cách tốt để bắt đầu gia nhập sâu hơn vào thị trường, vì những sản phẩm của các bạn thực sự có tiềm năng đem lại lợi ích lớn cho các project. Tuy không phải bất cứ Bounty nào bạn tham dự cũng sẽ đem lại tiền thưởng, nhưng việc tham gia nhiều cũng là cách mà các bạn hiểu hơn về sense của các Bounty, từ đó sẽ đem lại kinh nghiệm cho các Bounty trong tương lai.
Ở Superteam, có rất nhiều bounty được offer prize pool vô cùng lớn, và những bounty đó thường không quá khó để thực hiện.
Các bounty về dev có thể khiến bạn hơi overwhelmed khi mới bắt đầu. Nhưng như @s0nhaaa của SuperteamVN có nói: “Think big start small”, các bạn có thể vừa học vừa làm những chương trình nhỏ như Bao Búa Kéo ở trên blockchain, thời gian đầu sẽ có nhiều khó khăn và thậm chí công sức bỏ ra cũng chưa thể win được bounty, nhưng những product đó có thể là Proof of Work cho những dự án tiếp theo.
Hướng dẫn tham gia Bounty:
Step 1: Vào trang Superteam Earn
Đây sẽ là nơi chính mà bạn sẽ vào để xem các bounty hiện có, cũng như là đầy đủ các thông tin về mỗi bounty tương ứng.
Ở trên thanh category bar là các mục với các profession khác nhau để mọi người filter các bounty ở profession mà mọi người muốn. Có Design, Growth, Content, Frontend, Backend, Fullstack, Blockchain.
Step 2: Đăng ký tài khoản và link với wallet cá nhân (Phantom, Backpack)
Step 3: Sau khi đã chọn được 1 bounty mà bạn ưng, hãy cùng phân tích bounty.
Ví dụ ở đây tôi muốn làm bounty về “Write a Deep Dive on Nosana”. Hãy cùng phân tích bounty này
Đọc kĩ mục “About the Bounty”. Đây là mục sẽ cho bạn cái nhìn chung chung về bounty chúng ta đang làm. Ví dụ như đây là một Content Bounty, và Bounty này yêu cầu chúng ta viết về dự án CI/CD tool của Nosana.
“How to Apply” là phần bắt buộc phải nắm rõ. Việc thực hiện đầy đủ các bước ở trong phần này là vô cùng quan trọng, vì nếu thiếu một bước thì submission của bạn có thể bị đánh giá là không đủ chỉ tiêu.
Ví dụ trong Bounty này, việc cần làm để apply là:
Tạo 1 blog post (Substack, Medium, Notion)
Tham gia Telegram của Nosana
Follow Twitter của Nosana, share bài làm trên Twitter kèm các tag đc cho ở trong mục
Hoàn thành feedback template của họ
Note ra outline để làm sản phẩm dựa trên mục “Evaluation Criteria”
Về cơ bản, mục này chính là guideline mà các Bounty Creator sẽ dùng để đánh giá sản phẩm của bạn. Ở trong mục này, mỗi bounty category thường sẽ có các tiêu chí khác nhau. Ở trong Bounty ví dụ, có 3 mục chính: Depth (Chiều sâu), Writing Style (Văn phong), Submission Requirement (Yêu cầu khi nộp)
Một ví dụ khác ở 1 bounty về dev sẽ trông như này:
Các mục nhỏ ở trong phần Criteria sẽ là những chi tiết nhỏ hơn dùng để đánh giá sản phẩm của bạn.
Ngoài ra, có những mục như “Optional, but having is a plus”, hay “Bonus Point” cũng đều là những cách rất tốt để tăng giá trị sản phẩm của bạn. Cố gắng thêm nhiều nhất có thể vì nó sẽ giúp bạn có cơ hội thắng giải cao hơn.
Ngoài ra, các Bounty Creator thường sẽ tạo thêm điều kiện nếu bạn tham gia làm bounty của họ. Họ sẽ cho các bạn trước 1 số resources chắc chắn sẽ hữu ích trong quá trình làm.
Tất nhiên, còn rất nhiều resources khác nữa, đây chỉ là những material để giúp bạn có một khởi đầu thuận lợi hơn khi bắt đầu làm.
Thậm chí bạn còn có thể DM trực tiếp cho họ để hỏi nè.
Step 4: Với những thứ bạn đã rút ra sau khi làm Step 3, giờ thì bắt đầu tiến hành làm sản phẩm và nhận review khi hoàn thành.
Việc làm sản phẩm cá nhân hay theo team là ở lựa chọn của bạn. Và dù là cách nào đi chăng nữa, sẽ luôn luôn có lợi nếu như sản phẩm của bạn được review trước khi nộp.
Ở SuperteamVN, sẽ có rất nhiều người sẵn sàng review sản phẩm giúp bạn, việc của bạn cần làm chỉ đơn giản là reach out tới mọi người trong server Discord.
Khi chưa phải là Member, các bạn có thể vào kênh random hoặc question để hỏi.
Một số người mà bạn cũng có thể DM trực tiếp, làm quen, và xin review như là:
Content: Chị Adele Doan#1798, Anh tuanpmhd#7834, Anh Hiếu k2#0129
Dev: Anh s0nhaaa#0700, Anh khacvy#8287, Anh tuanpmhd#7834, Anh Hiếu k2#0129
Bounty Winner: Anh khacvy#8287, Anh chaukhac#7640, Anh trungbaotran#8627
Đa số mọi người đều hoạt động ở trên Discord của SuperteamVN nên sẽ rất dễ để reach out.
Step 5: Sau khi đã nhận review, sửa đổi, refine sản phẩm ở mức tốt nhất, thì cuối cùng là nộp bounty và chờ đợi kết quả.
Tips & Tricks
Trước khi làm bounty, hãy xem các bounty cũ để xem quality bar.
Theo như các Bounty Creator, thường thì các Bounty thắng giải sẽ có các pattern cụ thể mà mọi người có thể học theo (VD: độ dài khoảng 1000-2000 từ, bố cục rõ ràng, …).
Việc xem và tìm hiểu về các Bounty Winner sẽ giúp bạn có được sense cho sản phẩm của mình.
Xin review của những người có profession
Bounty hoàn toàn có thể làm theo team. Nếu bạn không tìm được teammate, Discord của SuperteamVN là một nơi để bạn tìm đồng đội của mình.
Cứ làm thử từ những thứ nhỏ nhất, thử bắt đầu viết, thử bắt đầu code kể cả khi chưa có kinh nghiệm gì trước đấy.
Càng làm nhiều, các bạn sẽ hình thành được thói quen khi làm, sẽ giúp các bạn đỡ ngợp trong những lần tới.
Không ai cấm bạn chỉ làm 1 bounty ở 1 thời điểm, nếu có khả năng bạn làm 10 cái 1 lúc cũng được.
Cập nhật thông tin về các bounty mới ở Twitter của Superteam Earn
https://twitter.com/SuperteamEarn/status/1674742081510858752?s=20
Đánh giá cá nhân
Như đã nói ở trên, tham gia Bounty là một cách tốt để vừa học vừa làm và giành cơ hội trúng giải. Tất cả progress khi làm đều mang lại một giá trị lợi ích nào đó cho cộng đồng và cho chính bản thân bạn. Thậm chí, việc win xong một bounty chưa phải là kết thúc. Nếu product của bản thân thực sự chất lượng, rất có khả năng các bên authority sẽ reach out và đề xuất job cho các bạn. Đây là điều đã từng xảy ra rồi và có rất nhiều dự án đã thành công với xuất phát điểm là một sản phẩm tham dự bounty.
RFP (Request for Proposal)
Open RFP là một hình thức làm task cũng khá giống với Bounty, nhưng hình thức sẽ hơi khác một chút. Nếu như ở Bounty, ai cũng có quyền tham gia và các sản phẩm sẽ “đấu” với nhau xem ai mới là người thắng cuộc, thì RFP là hình thức mọi người sẽ cùng đăng ký nhưng chỉ có 1 người được chọn để làm.
Các task ở Open RFP sẽ do Superteam và các partner (Solana Foundation, Solana Labs, Wormhole Foundation, Circle, Backpack, etc.) đưa ra và tìm người đóng góp. Và tất nhiên, payment sẽ được giải ngân nếu sản phẩm đạt chất lượng cao.
Hướng dẫn tham gia RFP
Step 1: Vào trang Open RFPs (superteam.fun)
Step 2: Hãy lướt qua 1 lượt danh sách các RFP hiện có, những RFP nào chưa có người làm sẽ hiện là “Open”, còn có người đã đăng ký rồi sẽ hiện là “Done”.
Cũng như Bounty, các RFP sẽ có nhiều catergory cho các profession. Như ảnh trên thì mọi người có thể thấy nó còn chia ra những mục nhỏ hơn so với Bounty. Chúng ta có Dev Tool, Tutorial Video, Official Documentation, Build Technical Workshop, dApp, …
Step 3: Sau khi đã chọn ra được một RFP mà bạn hứng thú, hãy vào link Airtable ở bên cạnh để đăng ký
Như đã nói ở phần đầu, nếu được chọn làm RFP, sẽ chỉ có bạn làm RFP đó. Điều đó cũng có nghĩa là, mọi người sẽ cạnh tranh với người khác thông qua application của bản thân (giống như kiểu CV ai đẹp hơn á)
Về cơ bản, form application khá đơn giản, chủ yếu sẽ yêu cầu bạn điền các trường thông tin như Tên, Discord ID, RFP mà bạn chọn, Deadline dự kiến hoàn thành, Contact Email và Địa chỉ Ví. Phần quan trọng nhất ở trong form là về Eligibility Detail (hay có thể nói là Proof of Work).
Proof of Work là bằng chứng để người duyệt xét xem bạn có đủ yêu cầu để làm RFP đó hay không. Lưu ý, vì có các RFP nằm ở các category khác nhau, chúng ta không thể dùng chung Proof of Work được. Dưới đây là một vài guideline khi điền Proof of Work:
Hãy bám sát vào RFP
Bám sát vào RFP tức là nếu RFP của bạn liên quan đến dApp, hãy tập trung show ra các proof of work liên quan đến dApp development. Việc bạn có research writing skill có thể được đánh giá là không có ích khi làm dApp development. Cũng như việc bạn có coding skill nhưng lại lack research writing skill và apply vào RFP content vậy.
Nếu các bạn apply RFP liên quan đến dev, hãy gắn repo Github của bạn vào đó. Nói về 1 số project bạn đã làm, hay là đã tham gia Hackathon và đạt thành tựu gì.
Nếu các bạn apply RFP về tổ chức Workshop, hãy tập trung vào các kĩ năng mà quan trọng trong việc tổ chức Workshop. “Đã từng làm Discord Moderator cho dự án XYZ”, “Có kĩ năng trong Marketing”, “Từng tổ chức Workshop ở quy mô ABC”, …
Tương tự với các RFP khác.
Be Brief
Ngắn gọn, dễ đọc, dễ hiểu. Người duyệt không muốn mất thời gian đọc những thông tin thừa trong Proof of Work.
Hãy viết Proof of Work dưới dạng bullet list (gạch đầu dòng). Ngắn gọn và xúc tích. Dưới đây là Proof of Work của mình và đã nhận được vài RFP, tuy không có gì quá đặc biệt nhưng straight to the point:
My Proof of Work:
Member of SuperteamVN and Former Member of Coin98 Insights
Superteam Grant Winner - https://ducquan126.notion.site/Ph-n-T-ch-Top-5-Winners-Infrastructure-Tools-Track-Solana-Grizzlython-Vietnamese-23bbc2d37fc946e1960f3e70113c1320?pvs=4
RFP Deep Dive: Sealevel Article -
https://twitter.com/DucQuan126/status/1669933064166977537?s=20
/ https://ducquan126.notion.site/Deep-Dive-Sealevel-0020368565174b0f80f0534d7abf7d50?pvs=4
2 years of researching in crypto market
Experienced in academic and report writing
Excellent English proficiency (IELTS 7.5, C1 English Level)
Passionate about crypto, blockchain technology and research
Giải thích cụ thể về RFP đó (Optional) from @NeilShroff
Đây là 1 insight mà mình đã học được thông qua việc nhiều lần apply, đó chính là giải thích về sơ qua về RFP mình sẽ làm. Phần này là 1 phần bonus và sẽ viết trực tiếp vào đầu Proof of Work của bạn.
Ví dụ: Nếu bạn apply RFP về tổ chức Workshop về [Chủ đề Workshop]. Hãy nói 1 cách ngắn gọn về chủ đề đó, mức độ am hiểu của bạn, bạn sẽ cover về cái gì, …
Tất nhiên điều này sẽ giúp người xét duyệt biết là bạn hiểu đến đâu, có thể giao phó cho bạn task đó không, tránh mất thời gian.
Khi các bạn hoàn thành đơn đăng ký của mình, nhưng vẫn chưa chắc chắn và vẫn muốn nhận feedback, các bạn có thể liên hệ chị Adele Doan#1798.
Step 4: Chờ đợi đến khi có kết quả cho application. Nếu được accept, ở trong email thông báo sẽ có đầy đủ thông tin bạn cần biết.
Dưới đây là 1 ví dụ về email trúng application của mình.
Đen: Tên RFP
Đỏ: Số tiền nhận được nếu hoàn thành
Vàng: Deadline
Step 5: Làm sản phẩm 🐱👤
Trong quá trình làm sản phẩm, nếu chẳng may có gì đó khó hiểu (format, chủ đề, …) hay chỉ đơn thuần là có câu hỏi, hãy liên hệ trực tiếp Neil (Person in charge) qua neilshroff@2180 trên Discord.
Step 6: Sau khi hoàn thành sản phẩm, submit vào trong Link nộp sản phẩm và chờ review
Cũng như Bounty, sẽ luôn tốt hơn nếu như bạn nhận review trước khi nộp sản phẩm. Một lần nữa, trong cộng đồng SuperteamVN, mọi người rất sẵn lòng để review sản phẩm của bạn. Hãy reach out tới mọi người và nhận sự trợ giúp từ họ.
Content: Chị Adele Doan#1798, Anh tuanpmhd#7834, Anh Hiếu k2#0129
Dev: Anh s0nhaaa#0700, Anh khacvy#8287, Anh tuanpmhd#7834, Anh Hiếu k2#0129
RFP Winner: Dinh Nguyen#9200, Nhat Anh#2127
Ngoài ra, sau khi nộp sản phẩm, nó sẽ được trực tiếp Neil và thậm chí là Foundation review. Để tránh phải sửa đi sửa lại nhiều lần, hãy cố gắng deliver sản phẩm ở best quality possible. Nếu chẳng may bạn có nhận được feedback gì, các bạn chỉ cần cải thiện thiếu sót và sửa sản phẩm dựa theo feedback được đưa ra.
Tips & Tricks
Viết proof of work dựa trên task (VD: Research writing thì POW nên chỉ liên quan đến Research writing)
Một khi hoàn thành được 1 RFP, việc apply cho cái tiếp theo là khá dễ dàng (Vì đã có POW)
Hãy hỏi mọi người để nhận hỗ trợ. Trong SuperteamVN, mọi người luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn nếu gặp khó khăn. Ngoài ra, bạn cũng có thể DM cho neilshroff#2180.
Bài tham khảo:
Khi nhận được feedback hãy cố đi theo guideline đó để deliver sản phẩm tốt nhất.
⇒ Better to ask and have clarity rather than uneducated shots in the air.
Đánh giá cá nhân
Open RFP là một cách rất tốt để secure giải thưởng của mình. Tuy rằng nếu chất lượng sản phẩm không đạt chất lượng trong thời hạn quá lâu, RFP sẽ được chuyển cho người mới. Thế nhưng, việc cố gắng đầu tư chất lượng cho sản phẩm làm ra là quan trọng cho bất cứ công việc nào, chứ không riêng gì ở đây. Cũng như ở trên, có những task sẽ có độ khó cao hơn các task khác, đổi lại chính là lượng payment của các task đó cũng vượt trội hơn hẳn.
Grant / InstaGrant
Grant là cơ hội mà bạn giới thiệu về ý tưởng của chính bản thân mình và được tài trợ để thực hiện nó. Nếu Bounty là cách thức đã xác định được các sản phẩm được đưa ra, thì Grant chỉ có các mục tiêu đã xác định. Nhà tài trợ muốn rằng số tiền họ bỏ ra có thể khuyến khích và hỗ trợ những người có ý tưởng và kĩ năng để xây dựng những sản phẩm có lợi cho cộng đồng.
Hầu hết các DAO đều có chương trình Grant mà ai cũng có thể đăng ký. Tất nhiên, ý tưởng phải vô cùng chọn lọc và có tiềm năng đem lại lợi ích lớn cho hệ sinh thái (VD: tăng số lượng builder, raise awareness, tăng cường builder’s mindset, dApp, etc.) Tất nhiên, grant cũng có thể có nhiều dạng, từ viết content, tạo workshop, xây dựng dApp, giúp ai cũng có thể tham gia kể cả là những người non-technical.
Hướng dẫn tham gia apply Grant
Step 1: Vào Apply for an Instagrant! (superteam.fun)
Step 2: Tìm link apply.
Như mọi người thấy thì có rất nhiều chương trình Grant được held bởi Superteam và các tổ chức hợp tác. Các thông tin về các chương trình đều có trong mỗi mục tương ứng.
Ở đây, chúng ta sẽ tập trung vào chương trình Grant của SuperteamVN (Các step dưới đây đều có thể áp dụng cho Grant của Superteam Global)
Dưới đây là Grant Application Form của SuperteamVN:
Step 3: Hãy xem xét kĩ để điền vào application. Ngoài các phần về thông tin cá nhân, budget, deadline, mọi người tập trung vào các phần quan trọng sau:
Thông tin dự án
Giải thích
Proof of Work
Goal & Milestones
KPI
Phân tích:
Thông tin dự án: Đây là tên và một vài thông tin về dự án / idea mà bạn apply
Giải thích: Đây là phần quan trọng nhất.
Người xét duyệt grant cho bạn phải hiểu về giá trị của idea mà bạn propose. Có một vài guideline mà mọi người có thể đặt ra;
Idea mà bạn propose là gì?
Tại sao bạn lại chọn idea đó?
Idea đó mang lại giá trị gì? (Cho cá nhân, cho cộng đồng, cho hệ sinh thái)
Proof of Work: Giống với phần RFP. Mình sẽ nói lại ở đây.
Hãy bám sát vào Grant Idea của bạn
Be Brief
Goals & Milestones: Các mốc trong project của bạn
Goals & Milestones là Outcome mà các bạn mang lại sau khi hoàn thành project. Ngoài ra, nó có thể giúp các bạn chia nhỏ project của mình.
Trong một số trường hợp, nếu project mà bạn propose là một project lớn, và budget bạn đề xuất là một con số cao, thì người xét duyệt sẽ offer trả theo Milestones.
Milestones sẽ thường được chia làm 3-4 milestones, nếu bạn hoàn thành 1 milestones thì bạn sẽ nhận tiền cho workload đã hoàn thành.
Bản chất của Handbook này cũng là 1 grant idea, với Goal là thông tin về các cách kiếm tiền trong Solana bằng tiếng việt. Nó sẽ được sử dụng để đọc, giới thiệu trong các event có liên quan dưới dạng reference, và đem lại những thông tin hữu ích.
KPI: Thành quả của bạn sẽ được đánh giá như nào.
VD:
Content:
Viết bằng ngôn ngữ gì?
Bao nhiêu từ?
Được deliver vào ngày nào (Deadline)
…
Workshop:
Bài truyền thông
Recap Event
Số lượng khách mời
…
Dev:
Sử dụng ngôn ngữ lập trình nào, SDK nào?
Feature là gì?
Target Audience
…
Nếu làm xong application, bạn có thể liên hệ chị Adele Doan#1798 để nhờ feedback về application của mình.
Step 4: Sau khoảng 2-3 ngày tính từ ngày apply thì bạn sẽ nhận được kết quả đơn của mình.
Nếu trong thời gian đó bạn không nhận được email thông báo, có khả năng là đơn của bạn đã failed, hoặc application của bạn đã bị lost.
Trong trường hợp đó, mọi người có thể gửi mail follow-up mail thông báo đã nhận được application của bạn
Hoặc
Mọi người có thể DM trực tiếp cho anh neilshroff#28 hoặc anh Hiếu k2#0129 (trong trường hợp bạn apply grant của SuperteamVN)
Step 5: Nếu nhận được thông báo rằng application của bạn được thông qua, thì đến lúc để bắt đầu làm và hoàn thành sản phẩm.
Thêm một lần nữa, hãy luôn xin review và feedback từ những người có chuyên môn. Mọi người luôn sẵn sàng để giúp đỡ bạn. Hãy luôn aim tới việc deliver 1 sản phẩm chất lượng.
Những người các bạn có thể xin feedback:
Content: Chị Adele Doan#1798, Anh tuanpmhd#7834, Anh Hiếu k2#0129
Dev: Anh s0nhaaa#0700, Anh khacvy#8287, Anh tuanpmhd#7834, Anh Hiếu k2#0129
Grant Winner: Anh chaukhac#7640, Anh s0nhaaa#0700
Step 6: Hãy public sản phẩm của mình để mọi người cùng được biết nha.
Tips & Tricks
Những dự án được đánh giá cao luôn luôn là những dự án mang lại lợi ích cho cộng đồng và hệ sinh thái (VD: khắc phục yếu điểm, đem lại kiến thức, nâng số lượng builder, dApp, tiện ích).
Không phải người duyệt grant nào cũng là dân công nghệ, Key takeaway đó chính là Impact của Idea.
Proof of Work của bạn phải đảm bảo bạn sẽ thành công hoàn thành dự án
Gợi ý list ý tưởng cho Grant các bạn có thể tham khảo:
Instagrant Cheatsheet - Video được thực hiện bởi anh Hiếu k2#0129 - Video này phân tích rất kĩ về cách apply, cách để win grant, các metric và 1 vài ví dụ:
Tham khảo các dự án đã chiến thắng: MetaPass | Reimagining Events (metapasshq.xyz), wagmi.bio - making web3 payments easier, Anchor - Visual Studio Marketplace.
Tham khảo thêm ở channel proof-of-work của Discord SuperteamVN: https://discord.com/channels/1030133683220402348/1059775946900639786
Đánh giá cá nhân
Grant là cách tốt nhất để đến với thị trường Web3 dành cho những người có ý tưởng hay và kĩ năng để thực hành chúng. Nếu bạn có một ý tưởng, nhưng bạn chưa sẵn sàng để đầu tư vốn để mạo hiểm thực hiện nó, thì các khoản tài trợ đến từ Grant Program sẽ trả tiền cho bạn để bạn phát triển ý tưởng của mình. The opportunities are endless.
Một Vài Lưu Ý Khác
Xây Dựng Profile
Trong thị trường Web3 nói chung và Solana nói riêng, sự hiện diện trực tuyến (online presence) của bạn gần như là tất cả mọi thứ. Việc xây dựng reputation là tối quan trọng với những ai tham gia vào thị trường này.
Vì hầu hết, nếu không nói là tất cả các công ty và dự án liên quan đến crypto đều xoay quanh Twitter, nên cách dễ nhất để xây dựng danh tiếng là thông qua đó. Bằng cách tweet về tất cả mọi thứ bạn học và làm, ghi lại tất cả quá trình mà bạn làm việc, thực hiện project, bạn có thể xây dựng một profile tốt.
Bạn không cần thiết phải đạt thành tựu lớn thì mới tweet về nó. Tất cả những gì bạn đã làm đều là 1 win của bản thân, vì vậy hãy xây dựng profile Twitter của mình, từ những thứ nhỏ nhất.
Nếu bạn thắng Grant, hãy tweet về nó.
Nếu bạn làm Bounty hãy tweet về nó.
Nếu bạn hoàn thành RFP, cũng tweet về nó.
Dần dần, Twitter của bạn sẽ giống như một bảng đối chiếu với Proof of Work của mình, 2 cái bổ trợ cho nhau, từ đó sẽ giúp bạn dễ dàng apply hơn cho những Grant / RFP về sau.
Payment
Nếu bạn đã thắng Grant, thắng Bounty, hay hoàn thành sản phẩm RFP của mình, các bạn sẽ muốn check xem tiền thưởng của mình bao giờ sẽ về ví.
SuperteamDao sẽ verify và process tiền cho bạn nếu như các sản phẩm của bạn là hợp lệ, và thông tin các bạn có thể check ở trên Payment Pipeline của Superteam.
Đây sẽ là link tới Payment Pipeline.
Sẽ có 3 mục bạn muốn thấy
Applied: Người xét đơn cho bạn đã applied đơn payment
Verified: Đơn của bạn đã được xét duyệt lần cuối
Processing: Tiền đang trên đường về ví
Nếu như bạn đã được công nhận sản phẩm nhưng ko hề thấy đơn của mình, hãy liên hệ trực tiếp với Neil Shroff.
Hãy Follow Những Gì Bạn Thích
Điều này đã được nhắc đến xuyên suốt article rồi, nhưng cũng không mất gì để nhắc lại cả. Vì để thành công với những gì bạn làm trong crypto là cả một quá trình, và cũng cần một chút may mắn nữa. Bạn có thể tăng khả năng thành công của bạn dựa trên các profession trước đó của mình, các cơ hội là không giới hạn, với bất kỳ ngành nghề nào,
Research Writer có thể viết bài phân tích
Marketer có thể tạo ra các chiến lược marketing cho các project mới
Designer có thể phân tích UI/UX của các ví điện tử, các project, hay tạo ảnh branding cho project
Data Analyst có thể bắt đầu với Dune Analytics và phân tích thị trường
Project Manager có thể tham gia vào vị trí tương tự trong các project, hoặc làm Discord Moderator
Dev có thể học thêm về cách sử dụng các SDK mới (Clockwork, Shyft, …)
…
Thực sự thì opportunities are endless. Tất cả đều phụ thuộc vào bản thân bạn.
Lời Kết
Ngay bây giờ, các bạn hoàn toàn có thể join vào làm việc và kiếm tiền trong hệ sinh thái Solana. Đầu vào đã mở rộng ra rất nhiều, bất kể bạn có chuyên môn về lĩnh vực nào, bạn đều có thể bắt đầu join vào thị trường và kiếm những đồng tiền đầu tiên từ đây.
Hãy bắt đầu với từng bước nhỏ, dần dần, nó sẽ trở thành bàn đạp cho bạn cho những công việc sau này. Hãy bắt đầu tham gia săn Bounty, làm RFP, apply nhận Grant, và kiếm tiền từ đây.
Think Big, Start Small.